Baca Gazı Arıtma Tesisleri

Sodyum bikarbonat ülkemizde üretimi yaygın olarak yapılan ve kimyasal formülü NaHCO₃ olan bir kimyasal bileşiktir. Sodyum tuzlarından birisidir ve anti asit özelliği vardır.

Yeteri kadar mikronize edilmiş sodyum bikarbonat, yanma sonrası oluşan baca gazındaki asit kirleticilerin etkin şekilde azaltılmasını sağlar. Sodyum bikarbonatın bu alanda kullanımı ülkemizde çok bilinmemesine rağmen özellikle Avrupa ve Amerika’da kullanımı çok yaygındır. Sodyum bikarbonatın baca gazı temizliğinde kullanımı kuru sorbent enjeksiyonu şeklinde gerçekleşir. Kuru bazda sodyum bikarbonatın atık gaz içindeki asitleri yakalayabilmesi için 2 saniyelik bir reaksiyon süresine ihtiyaç vardır.

Sodyum bikarbonat (NaHCO₃), 140-200 °C'nin üzerindeki sıcaklıklarda sodyum karbonata (Na₂CO₃) dönüşür, kimyasal reaksiyon sonucu su (H₂O) ve karbondioksit (CO₂) ortaya çıkar.

 2NaHCO₃ → t > 140 ° C → Na₂CO₃ + CO₂ + H₂O         


Ortaya çıkan ürün yüksek derecede reaktiftir ve gaz içerisindeki asitleri indirgemek için hazır durumdadır. Bundan sonra atık gaz içerisinde aşağıdaki reaksiyonlar meydana gelir.


 Hidroklorik Asit (HCl)

2HCl + Na₂CO₃ ⇒ 2NaCl + CO₂ + H₂O                            Sodyum Klorür – NaCl


 Sülfürik Asit (SOx)

SO₂ + Na₂CO₃ + ½ O₂ ⇒ Na₂SO₄ + CO₂                                    Sodyum Sülfat - Na₂SO₄


Yakma prosesleri için kullanılan atık gaz arıtma reaktifleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.



Kuru sorbentlerin tipik indirgeme oranları aşağıdaki tabloda verilmiştir.



Yukarıdaki tablodan da açıkça görüldüğü üzere sodyum bikarbonat kullanılarak yapılan atık gazların uzaklaştırılması işleminde ulaşılan emisyon değerleri Türkiye’de yaygın olarak kullanılan kirece göre çok daha düşük değerlere ulaşabilmektedir. Yüksek reaktifliği sayesinde kirece göre ortalama 4 kat daha az sodyum bikarbonat ile aynı miktarda HCL ve SO_x gazları uzaklaştırılabilmektedir.
Ayrıca kireç kullanımında farklı sıcaklıklarda atık gazların yakalama oranları değişirken 200 °C’nin üzerinde sodyum bikarbonattaki oranlar sabit seviyededir.
Aşağıdaki grafikte SO₂ uzaklaştırmasının farklı fırın sıcaklıklarındaki değişimleri gösterilmiştir.



Aşağıdaki grafiklerde ise sodyum bikarbonat ve tronanın farklı boyutlardaki SO_x gazlarının uzaklaştırılmasında gösterdiği verimler verilmiştir.



İstenilen emisyon değerlerine ulaşabilmek için teknik tür sodyum bikarbonatı d₉₇: 20 mikron boyuna öğüterek 2 sn reaksiyon süresini sağlayacak bir reaktör sistemi kurulması yeterli olacaktır.



Sodyum bikarbonat kullanımının gaz indirgemedeki verimliliğinin yanı sıra diğer bir faydası ise ortaya atık olarak çıkan ürünün kullanılabilir bir tuz olmasıdır. Ayrıca kirecin aksine sodyum bikarbonat reaksiyon sonrası hafiflediği için ortaya çıkan katı atık miktarı ve dolayısıyla firmalar için oluşturduğu atık bertaraf maliyeti daha düşüktür.




Firmamız baca gazı emisyonlarının kontrol altına alınması amacıyla sodyum bikarbonatı öğüten ve sisteme enjekte eden paket sistemlerin tedarik, imalat ve kurulumlarını yapmaktadır. Bu sistemler ile aynı anda 4 farklı yakma hattına hizmet verebilmektedir. Sistem standart boyutta sodyum bikarbonatı otomatik olarak öğütüp gerekli miktarda sisteme enjekte etmektedir. Farklı kapasiteler için farklı büyüklüklerde sistemler mevcuttur.